Tüpün yumurtalık tarafındaki ucunun tam tıkanıklığına hidrosalpenks denir. Hidrosalpenks, tüp bebekte gebelik oranlarını azaltmakta, düşük oranlarını arttırmakta ve dış gebelik riskini arttırmaktadır.
Bu nedenle ister ilk tüp bebek uygulaması olsun, ister ise de tekrarlayan uygulama olsun, hidrosalpenks varlığında, tüp bebek uygulaması öncesi mutlaka cerrahi olarak tüpü almak veya bu mümkün olmaz ise tüpün rahim tarafındaki kısmının bloke edilmesini planlamaktayız.
Hidrosalpenks enfeksiyon, geçirilmiş cerrahi sonrası gelişen yapışıklıklar veya endometriozise bağlı gelişebilir. Hidrosalpenks tanısı;
- Ultrasonografi;
- Histerosalpingografi (ilaçlı rahim tüp filmi) veya
- Laporoskopi ile konur.
Hidrosalpenksli olguların bir kısmında ultrasonografide hidrosalpenks gözlenir. Ultrasonografide gözlenmemesi, hidrosalpenksin olmadığını garanti etmez. İyi çekilmiş rahim tüp filmi ile hidrosalpenks tanısı net olarak konabilir. Hidrosalpenks şüphesi/tanısı olan olgularda laparoskopi esnasında kesin tanı teyit edilir.
Hidrosalpenks gerek kısırlığa neden olması gerekse tüp bebek tedavi başarısını azaltması nedeniyle önem arz etmektedir. Yapılan son çalışmalar göstermiştir ki, hidrosalpenks varlığında tüp bebek tedavisinde canlı doğum oranları %30-40 azalmakta, gebe kalan hastalarda dış gebelik, düşük riski artmaktadır.
Bu nedenle, tüp bebek tedavisi planlanan hastalarda hidrosalpenks ile aktif mücadele etmekteyiz. Bu hastalarda laparoskopik (kapalı ameliyat) yöntemle tüpün alınması (salpenjektomi), ağır yapışıklık nedeni ile bu mümkün değil ise, tüpün rahimden çıktığı noktadan bağlanması (kornual ligasyon) canlı doğum şansını arttırmakta, düşük ve dış gebelik riskini belirgin azaltmaktadır.